Gedragscode en Algemene omgangsregels

Gedragscode tegen seksueel misbruik in pastorale en kerkelijke gezagsrelaties

Ter voorkoming van grensoverschrijdend seksueel, erotisch of intiem gedrag dienen betaalde kerkelijk werkers / kerkelijk vrijwilligers / voorzitters / coördinatoren van de doelgroep (in het Protocol genoemd), zich te houden aan de volgende bepalingen. Het niet nakomen van deze bepalingen wordt gezien als een ernstige fout.

1. Seksuele handelingen en intieme relaties in pastorale contacten zijn onder geen beding geoorloofd. 
2. Kerkelijk werkers/kerkelijk vrijwilligers zijn verplicht zich te onthouden van seksuele of intieme toenadering, ook als de pastorant (= gemeentelid) dit verlangt of daartoe uitnodigt. 
3. In de relatie tussen de kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger en de pastorant kunnen bij de werker/vrijwilliger allerlei gevoelens ontstaan (bijvoorbeeld verliefdheid, afkeer, agressie, medelijden). Het kan gebeuren dat deze gevoelens een inhoud en/of intensiteit krijgen die zich niet verdraagt met de pastorale relatie, waardoor deze relatie verstoord wordt of dreigt te worden. Indien zich dat voordoet, moet de kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger overleggen met de Interne Vertrouwenspersoon of het pastorale contact kan worden voortgezet. Van dit overleg wordt een schriftelijk verslag gemaakt door de Interne Vertrouwenspersoon. Dit verslag wordt (eventueel alleen voor gezien) ondertekend door kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger. Het verslag blijft in beheer bij de Interne Vertrouwenspersoon. 
4. Het is binnen het pastorale werk normaal dat er persoonlijke contacten bestaan tussen de kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger en een pastorant. Hij/zij zal zich hierbij echter voortdurend bewust moeten zijn van de noodzakelijke afstand die in acht genomen moet worden. Dit betekent geen fysiek contact. 
5. Bekijk per situatie of bezoek met twee kerkelijk werkers/kerkelijk vrijwilligers gewenst is.
6. Als het noodzakelijk is dat een kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger voor een langere tijd meer dan gewoon intensief pastoraal contact onderhoudt (te denken valt aan langdurige ziekte of psychosociale problemen van een pastorant) dan moet dit in het consistorieoverleg worden besproken. In principe wordt een dergelijk intensief contact door tenminste twee kerkelijk werkers/vrijwilligers onderhouden, die dit onderling bespreken en afstemmen. Indien het een vrouwelijke pastorant betreft, heeft het de voorkeur dat het contact door een man èn een vrouw wordt onderhouden.
7. Wanneer een kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger seksueel misbruik door een collega-werker constateert, of ernstige vermoedens heeft, dient hij hiervan melding te maken bij de Interne Vertrouwenspersoon. De Interne Vertrouwenspersoon zet vervolgens het traject in volgens het PKN-protocol. 
8. Wanneer een kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger van een pastorant hoort dat een andere kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger of ex-werker/vrijwilliger seksueel misbruik heeft gepleegd, dan wijst hij de pastorant op de mogelijkheden dit te bespreken met de Interne Vertrouwenspersoon. Ook als de pastorant geen contact met de Interne Vertrouwenspersoon wenst, zal de kerkelijk werker/kerkelijk vrijwilliger de Interne Vertrouwenspersoon van het besprokene op de hoogte stellen. Wijs de pastorant op de mogelijkheid om contact op te nemen met SMPR  (Interkerkelijk samenwerkingsverband tegen Seksueel Misbruik in Pastorale Relaties) en Elan (Hulpverleningspraktijk in Barneveld). De afstand tot Elan en SMPR is vanzelfsprekend groter dan tot de Interne Vertrouwenspersoon (en daardoor anoniemer). Vanwege deze reden zou de pastorant toch kunnen besluiten om hulp te zoeken.
9. Indien er een melding is van (vermoedelijk) seksueel misbruik van een pastorant door een Interne Vertrouwenspersoon, zal de Interne Vertrouwenspersoon zijn werkzaamheden moeten opschorten. Het moderamen van de Algemene Kerkenraad benoemt gedurende die periode een plaatsvervangend Interne Vertrouwenspersoon. 
10. In die gevallen waar de gedragscode niet (direct) voorziet, of bij twijfel over de toelaatbaarheid van bepaalde gedragingen ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider om in de geest van de gedragscode te handelen en zo nodig daarover in contact te treden met de Interne Vertrouwenspersoon. 

Aanvullende gedragsregels

Naast bovenstaande gedragscode gelden voor kerkelijk werkers/kerkelijk vrijwilligers in het jeugdwerk ook nog de onderstaande regels:

1. De catecheet/jeugdleider zal tijdens trainingsdagen, kampen, reizen, uitjes en dergelijke zeer terughoudend en met respect omgaan met het kind/de jongere en de ruimtes waarin zij zich bevinden, zoals de kleedkamer of hotelkamer.
2. De catecheet/jeugdleider heeft de plicht het kind/de jongere naar vermogen te beschermen tegen vormen van ongelijkwaardige behandeling en seksueel misbruik en zal er actief op toezien dat de gedragscode door iedereen die bij het kind/de jongere is betrokken, wordt nageleefd.
3. De catecheet/jeugdleider dient langdurig, intensief contact met de jongere te vermijden en voert de gesprekken in ‘transparante’ ruimtes.
4. De catecheet/jeugdleider belooft geen geheimhouding aan jongeren. Het is belangrijk dat contact tussen jeugdleiders en jongeren over meerdere schouders verdeeld worden. Zo blijft er balans tussen elkaar vertrouwen en elkaar beschermen.

Algemene Omgangsregels

De Algemene Kerkenraad en de wijkkerkenraden van de Hervormde Gemeente Barneveld vragen al haar leden onderstaande Algemene Omgangsregels na te leven:

1. Ik accepteer en respecteer de ander zoals hij is en discrimineer niet. Iedereen telt mee binnen de kerkelijke gemeente.
2. Ik houd rekening met de grenzen die de ander aangeeft.
3. Ik val de ander niet lastig.
4. Ik berokken de ander geen schade.
5. Ik maak op geen enkele wijze misbruik van mijn machtspositie.
6. Ik scheld niet en maak geen gemene grappen of opmerkingen over anderen.
7. Ik negeer de ander niet.
8. Ik doe niet mee aan pesten, uitlachen of roddelen.
9. Ik vecht niet, ik gebruik geen geweld, en ik bedreig de ander niet.
10. Ik kom niet ongewenst te dichtbij en raak de ander niet tegen zijn of haar wil aan.
11. Ik geef de ander geen seksueel getinte aandacht.
12. Ik stel geen ongepaste vragen en maak geen ongewenste opmerkingen over iemands persoonlijk leven of uiterlijk.
13. Als iemand mij hindert of lastig valt dan vraag ik hem/haar hiermee te stoppen. Als dat niet helpt vraag ik een ander om hulp.
14. Ik help anderen om zich ook aan deze afspraken te houden. 

Mocht er in strijd met deze regels of in de geest van deze regels worden gehandeld dan zal conform de dan geldende regels binnen de kerkelijke structuur van de Protestantse Kerk Nederland worden gehandeld.
Deze Algemene Omgangsregels en Gedragscode tegen seksueel misbruik is vastgesteld door de Algemene kerkenraad van de Hervormde Gemeente te Barneveld op 25 november 2015.